Przepisy na smalec
: 10 mar 2017, 11:27
RÓŻNE PRZEPISY NA SMALEC ZNALEZIONE W NECIE.NA ICH PODSTAWIE MOŻECIE SKOMPONOWAĆ COŚ DLA SIEBIE
PRZEPISY NA SMALEC
SPIS TREŚCI
Gotowany Staropolski smalec
Smalec służby pałacu hrabiego X
Smalec z pałacu hrabiego X
Pyszny smalec
Smalec aromatyczny
Smalec babuni
Smalec z podgardla i słoniny
Smalec wegetariański
Smalec wyśmienity
Smalec z jabłkiem
Smalec z podgardla z cebulką i jabłkiem
Smalec ze skwarkami
Smalec ziołowy
SMALCE SMAKOWE
Smalec z jabłkiem, wędzonymi śliwkami, cebulą i czosnkiem
Smalec majerankowy
Smalec cytrusowo – morelowy
Smalec orzechowy
TŁUSZCZE TOPIONE
Uwagi ogólne
Najważniejszym tłuszczem topionym jest smalec. Jest on wyrabiany i spożywany w największych ilościach. Mniej wyrabia się innych tłuszczów topionych: łoju wołowego, baraniego, smalcu drobiowego. Są one też w mniejszych ilościach spożywane.
Smalec wieprzowy otrzymuje się z sadła, słoniny, tłuszczu ociekowego, tłuszczu drobnego i tłuszczu pachwinowego. Smalec drobiowy otrzymuje się z tłuszczu drobiowego. Łoje topione otrzymuje się z łoju wołowego, baraniego i łoju innych zwierząt.
Jakość tłuszczów topionych ogromnie zależy, od jakości surowców, a zwłaszcza ich świeżości. Surowce tłuszczowe są nietrwałe, tłuszcz łatwo i szybkie ulega niekorzystnym przemianom. Ich przebieg przyśpieszają wysoka temperatura, dostęp światła i powietrza. Sadło jest mniej trwałe niż słonina. Szczególnie nietrwały jest tłuszcz otokowy (otoka, tłuszcz krezkowy), czyli sadło zdjęte z wnętrzności: kiszek, żołądka i innych organów, tłuszcz drobiowy. Bardziej trwałe jest sadło okołonerkowe. Podobnie nietrwały jest tłuszcz drobiowy. Aby otrzymać tłuszcz topiony dobrej, jakości, nadający się do dłuższego przechowywania należy go wytapiać z najświeższych surowców i jak najszybciej po uboju zwierząt.
W czasie wytapiania następuje odparowanie wody zawartej w tłuszczu świeżym, następuje zniszczenie drobnoustrojów i rozkład enzymów przyśpieszających rozkład tłuszczów. Ponadto następuje odpowietrzenie (sunięcie tlenu) z tłuszczu. W rezultacie tłuszcze topione są znacznie trwalsze niż świeże. Należy je chronić przed dostępem do światła oraz powietrza w przechowywać w możliwie niskiej temperaturze. W takich warunkach tłuszcze topione zachowują dobrą, jakość do 3 miesięcy. Po wytopieniu tłuszczu pozostają skwarki. Można je użyć, jako dodatek do wyrobu kiszek i innych przetworów lub zużytkować do kraszenia potrwać lub przy wyrobie ciast. Przeznaczone do przechowywania, jeszcze ciepłe skwarki ściśle ubija się w wymytym, osączonym i odkażonym (np. w piekarniku) weku, garnku kamiennym lub emaliowanym, zalewa roztopionym smalcem tak, aby smalec zakrył skwarki. Wek zamyka się i dociska sprężynką, a garnki polietylenem, czarnym papierem, folią aluminiową i ściśle obwiązuje.
Tadeusz Cymer Przetwory domowe
PORADY
Przed topieniem należy dokładnie oczyścić słoninę i odkroić skórkę.
Do garnka w którym będziemy topić słoninę wlać wodę na 1 kg około 100ml.
Garnek należy ogrzewać na małym ogniu co pewien czas mieszając.
Słoninę wytapiamy do momentu, kiedy skwarki będą złote.
Jeżeli chcesz smalec bez skwarek, zaczekaj aż opadną na dno. Skwarki po wytopieniu przełóż do słoika i zalej smalcem.
Jeśli chcemy by skwarki były na wierzchu to stopiony smalec wlejmy do słoika, szczelnie zakręcamy go a następnie stawiamy denkiem do góry do czasu stężenia.
Jeśli chcemy by smalec i skwarki były równomiernie rozmieszczone w naczyniu mieszamy kilkakrotnie gdy zaczyna stygnąć ale jest jeszcze płynny.
Po ostygnięciu smalec należy włożyć do lodówki w celu stężenia.
Dodanie kwaśnej śmietany po zakończeniu wytapiania powoduje, że smalec staje się bielszy i daje się łatwiej rozsmarowywać.
Majeranek dajemy pod sam koniec wytapiania.
Nigdy nie powinniśmy używać słoniny o żółtym odcieniu, ponieważ kolor ten świadczy o zjełczeniu tłuszczu.
Nie należy dawać za dużo cebuli bo smalec będzie słodki.
Jeżeli chcesz by było więcej smalcu dodaj pod koniec gotowania kupiony w sklepie.
Na jesienne i zimowe wieczory nie ma nic lepszego niż kanapka ze świeżego chleba z domowym smalcem i kiszonym ogórkiem oraz kubek gorącej herbaty.
Gotowany Staropolski smalec
Staropolski smalec znakomicie nadaje się jako przystawka do prawdziwej biesiady. Sposób przygotowania jest inny od tradycyjnych. Nie topimy słoniny czy boczku tylko je gotujemy
Składniki:
• 1 kg surowego chudego boczku,
• 25 dag słoniny,
• 3 duże cebule,
• 3 ząbki czosnku,
• pieprz,
• sól do smaku.
Sposób przygotowania:
1. Boczek i słoninę kroimy w kostkę (nie musi być mała).
2. Do dużego garnka (rondla) wlewamy niewielką ilość wody tak, aby pokryła dno.
3. Wrzucamy do niego pokrojony boczek i słoninę.
4. Stawiamy na gaz i gdy zacznie się topić podlewamy dużą ilością wody i dodajemy pokrojoną w talarki cebule, wyciśnięty czosnek i pozostałe przyprawy.
5. Całość gotujemy na wolnym ogniu około 5 godzin, podlewając wodą i często mieszając.
6. Smalec przelewamy do słoików i zostawiamy do zastygnięcia.
Smalec służby pałacu hrabiego X
Składniki:
• 1,0 kg słoniny bez skórki,
• 30 dkg cebuli,
• 30 – 40 dkg wszelkich resztek mięsno-wędliniarskich z zamrażalnika, nawet mięso po rosołowe z kurczaka lub wołowiny,
• 10 dkg jabłek winno słodkich,
• 10 dkg marchwi surowej,
• 2 duże ząbki czosnku3-4 ziarna jałowca świeżo pokruszone bardzo mocno (w moździerzu),
• 1 czubata łyżka majeranku,
• 1 łyżeczka bazyli mielonej,
• po około1/4 łyżeczki tymianku cząbru szałwii,
• 2-3 łyżeczki zmielonych ogonków grzybowych (lub kapeluszy),
• 1/2 łyżeczki pieprzu ziołowego,
• sól do smaku (ok. 1/2 łyżeczki).
Sposób przygotowania:
Słoninę przepuszczamy przez maszynkę z sitem kiełbasianym. Cebulę również przez takie same sitko. Mięsno- wędliniarski wsad przepuszczamy przez sitko makowe, lub dwukrotnie przez sitko "normalne". Jabłka i marchew , po obraniu, również przepuszczamy przez maszynkę z sitkiem normalnym ale już tylko raz. Słoninę po lekkim wytopieniu tłuszczu "okradamy" z kilku łyżek smalcu, na którym na patelni, dusimy pod przykryciem marchew z jabłkiem, dodając zmielony susz grzybowy, aż do lekkiego odparowania wody (najlepiej podłożyć krążek dystansowy, ogień nie za duży), po ok 15-20 min. odkrywamy i lekko odparowujemy nadmiar wody, uwaga, należy często mieszać aby się nawet nie zbrązowiało bo "złapie" gorycz(!). Słoninę gdy już lekko zacznie żółknąć, doładowujemy cebulą, a gdy przestanie tłuszcz pienić się, dokładamy zmielone mięso-wędliny. Dodajemy również marchew z jabłkiem, duszone uprzednio na patelni. Po ok. 20 min dodajemy zmiażdżony przez praskę czosnek i pozostałe przyprawy, solimy do smaku, jeszcze 10 minut i to wszystko. Wystudzamy mieszając aby składniki nie "podzieliły się" na warstwy.
Smalec z pałacu hrabiego X
Składniki:
• 1,0 kg słoniny bez skórki,
• 0,25 kg cebuli
• 0,25 kg pieczarek - można zamiennie użyć paprykę czerwoną, lub żółtą nie zieloną, ponieważ w handlu często jest to tylko niedojrzała czerwona lub żółta,
• 0,25 kg jabłek winno słodkich,
• 2 czubate łyżki majeranku,
• 1 łyżeczka bazyli mielonej,
• szczypta w dwa palce:
tymianku,
cząbru ,
świeżo utartej gałki muszkatołowej
1/4 łyżeczki pieprzu zielonego świeżo zmielonego-sól do smaku (ok. 1/2 łyżeczki).
Sposób przygotowania:
Jabłka obieramy czyścimy z gniazd nasiennych. Jeżeli użyjemy paprykę czyścimy z nasion. Słoninę i pozostałe składniki przepuszczamy przez maszynkę do mięsa z sitkiem kiełbasianym w takiej kolejności jak wyliczone składniki, każdy z nich trzymamy osobno w miseczkach/talerzach. Słoninę w garnku, na wolnym ogniu, mieszając od czasu do czasu, wytapiamy do początku żółknięcia; -wrzucamy cebulę i smażymy ją do utraty szklistości. Następnie wrzucamy pieczarki i po około 30 minutach dodajemy ale ostrożnie jabłka razem z wyciekłym sokiem. Wsypujemy sól. Pozostawiamy na wolnym bardzo ogniu (dodatkowo stosować krążek po garnek) mieszamy od czasu do czasu, aż uzyskamy lekko brązowy kolor wszystkich składników (oprócz jabłka, które nie zażólci się nawet, tylko odda wodę. Dopiero po zdjęciu z ognia dajemy wszystkie przyprawy i dokładnie mieszamy. Szybkie studzenie (wstawić garnek do miski z zimna wodą , często ją zmieniając) i mieszanie w chwili rozpoczęcia tężenia, powoduje że masa będzie jednolita, bez wierzchniej warstwy tłuszczu. Każdorazowo zwiększamy płomień pod garnkiem po dokładce i gdy zaczyna się wrzenie, zmniejszamy płomień.
Pyszny smalec
Składniki:
• po 25 dag wędzonego tłustego boczku i kiełbasy,
• 50 dag słoniny,
• 2 duże cebule,
• po 5 śliwek suszonych i ząbków czosnku,
• 1 szara reneta, antonówka lub inne kwaśne jabłko,
• kminek,
• sól,
• pieprz.
Sposób przygotowania:
1. Kiełbasę, boczek i słoninę zmielić i podsmażyć w rondelku.
2. Cebulę i czosnek posiekać, jabłka zetrzeć.
3. Po wytopieniu skwarek dodać cebulę, czosnek, śliwki oraz przyprawy i smażyć jeszcze przez 5 minut.
4. Dodać jabłko i stale mieszając dosmażać jeszcze około 10 min.
Smalec aromatyczny
Składniki:
• 50 dag słoniny bez skóry,
• 1 duża (2 małe) cebula,
• 1 szara reneta, antonówka lub inne kwaśne jabłko,
• ćwierć łyżeczki startej skórki cytryny,
• 1 czubata łyżeczka suszonego tymianku,
• 1 łyżeczka suszonego majeranku,
• pół łyżeczki bazylii,
• szczypta soli,
• pół łyżeczki Vegety lub innej przyprawy,
• świeżo zmielony czarny pieprz.
Sposób przygotowania:
1. Słoninę umyć, dokładnie wytrzeć, pokroić w grubą kostkę.
2. Cebulę obrać i pokroić w "ósemki".
3. Jabłko obrać i pokroić w kostkę tej samej wielkości co słoninę.
4. Do rondelka wrzucić słoninę i wytapiać na małym ogniu.
5. Pod koniec odlać do osobnego naczynia wytopiony tłuszcz i kontynuować podsmażanie skwarków. Podsmażone skwarki przełożyć do czystej miseczki. Posypać solą i świeżo mielonym pieprzem.
6. Wytopiony tłuszcz przelać z powrotem do rondelka. Dodać cebulę i podgrzewać do czasu osiągnięcia przez nią szklistego koloru. W ostatniej minucie dodać jabłko i suszone przyprawy ziołowe. Tak przygotowaną mieszaninę powoli przelać do naczynia ze skwarkami i odstawić w chłodne miejsce.
Smalec babuni
Składniki:
• 50 dkg wędzonej słoniny wieprzowej,
• 50 dkg wędzonego podgardla wieprzowego,
• 5 jagód jałowca,
• 2 goździki,
• 4 cebule,
• 1 szara reneta, antonówka lub inne kwaśne jabłko,
• majeranek,
• 2 ząbki czosnku,
• sól,
• pieprz,
• łyżka kwaśnej śmietany.
Sposób przygotowania:
1. Słoninę i podgardle tniemy na niewielką kosteczkę i wytapiamy w rondlu lub głębokiej patelni.
2. Dodajemy jałowiec i goździki.
3. Cebule i jabłko po obraniu i usunięciu gniazd nasiennych kroimy w drobną kostkę.
4. Z przetopionego smalcu usuwamy jałowiec i goździki, dokładamy jabłko z cebulą.
5. Gdy cebulka zacznie się juz rumienić dodajemy roztarty z solą czosnek, starty w dłoniach majeranek i na samym końcu śmietanę.
6. Doprawiamy, jeśli trzeba solą i pieprzem.
7. Smalec przelewamy do naczynia, najlepiej umożliwiającego szczelne zamknięcie.
Smalec z podgardla i słoniny
Składniki:
• 1 kg wędzonego podgardla,
• 1 kg wędzonej paprykowanej słoniny,
• cebula,
• 1/2 główki czosnku,
• sól,
• pieprz do smaku.
Sposób przygotowania:
1. Kroimy w dość drobną kostkę podgardle i słoninę – około 1cm x 1cm.
2. Smażmy na niedużym ogniu do momentu aż słonina i podgardle zrobi się szkliste i dość ciemne, ale niewysmażone na wiór.
3. Obieramy czosnek obieramy, miażdżymy i wrzucamy do słoika lub innego naczynia.
4. Do tego naczynia wrzucamy pozostałe przyprawy.
5. Zalewamy gorącym smalcem co pewien czas mieszając.
Smalec wegetariański
Składniki:
• 2 szklanki oliwy ewentualnie oleju,
• 2 kostki margaryny,
• 2 cebule,
• paczka mięsa sojowego,
• 1 szara reneta, antonówka lub inne kwaśne jabłko,
• 1-2 łyżeczki soli,
• pieprz do smaku,
• 2-3 łyżki majeranku.
Sposób przygotowania:
1. Cebulę i jabłko kroimy w kostkę.
2. Rozgrzewamy na dużej, dobrej patelni oliwę (olej) i wrzucamy cebule.
3. Zanim cebulka się zezłoci, ale gdy będzie już miękka dodajemy "mięsko sojowe". Uwaga! jeśli jest dość drobno zmielone to nie trzeba go nawet namaczać wcześniej w bulionie! Będzie bardziej chrupiące, a mniej nasiąknięte tłuszczem.
4. Gdy wszystko nam się zazłoci, dodajemy margarynę, jabłko i doprawiamy.
5. Wystudzamy i dokładnie mieszamy.
Smalec wyśmienity
Składniki:
• 0,5 dkg słoniny,
• jedna mała pokrojona cebula,
• 30 dkg boczku wędzonego (może być tłusty ),
• 1 małe kwaśne jabłko,
• niekrojona mała cebula,
• ząbek czosnku,
• pół papryki,
• szczypta suszonej bazylii (może być jedna świeża gałązka),
• tymianek,
• jedna łyżka Vegety lub innej przyprawy,
• 50 gram rodzynek.
Sposób przygotowania:
1. Słoninę pokroić w kostkę i wrzucić do garnka nastawionego na mały ogień.
2. Boczek pokroić na kostkę ok. 1 cm i wrzucić do wytopionej słoniny.
3. Pokroić w kostkę cebulę, paprykę i wrzucić do wytopionej słoniny i boczku, gdy skwarki zaczną lekko brązowieć.
4. Gdy cebula będzie lekko zasmażona dodać pozostałe przyprawy i smażyć jeszcze około 4-5 minut.
Smalec z jabłkiem
Składniki:
• 1 kg smalcu,
• 2 szare renety, antonówka lub inne kwaśne jabłko,
• 2 cebule,
• pieprz,
• 4 ząbki czosnku,
• sól,
• majeranek.
Sposób przygotowania:
1. Jabłka obrać, pokroić na ćwiartki, usunąć gniazda nasienne i pokroić w drobną kostkę.
2. Cebule obrać, drobno posiekać.
3. W garnku rozgrzać smalec. Gdy będzie gorący wrzucić do niego jabłka, cebulę i czosnek.
4. Dusić, aż cebula będzie miękka.
5. Dodać majeranku - ile kto lubi.
6. Dodać pozostałe przyprawy.
7. Wymieszać i zlać do miseczek.
Smalec z podgardla z cebulką i jabłkiem
Składniki:
• 1 kg chudego podgardla,
• 2 cebule,
• 1 szara reneta, antonówka lub inne kwaśne jabłko,
• majeranek,
• pieprz,
• sól.
Sposób przygotowania:
1. Z podgardla odciąć cieniutko skórę. Resztę pokroić w kostkę.
2. Cebulę obrać i pokroić również w kostkę.
3. Jabłka pokroić na ćwiartki, usunąć gniazda nasienne. Nie obierać.
4. Podgardle stopić w rondlu aż skwarki zaczną się lekko złocić, wtedy wrzucić cebulkę.
5. Usmażyć na małym ogniu na złoto (nie przypalić). Wtedy wrzucić jabłka.
6. Podsmażyć jeszcze chwilę.
7. Wyłączyć gaz.
8. Usunąć jabłka.
9. Wytopiony smalec posolić, popieprzyć, dodać majeranek i odstawić do zastygnięcia.
Smalec ze skwarkami
Składniki:
• 15 dkg świeżej słoniny,
• 25 dkg tłustego boczku,
• świeża cebula lub granulowana,
• sól ziołowa,
• majeranek,
• ostra papryka,
• bazylia,
• dwa ząbki czosnku.
Sposób przygotowania:
1. Do garnka z dość grubym dnem lub na patelnię wykładamy pokrojony w drobną kostkę boczek i słoninę.
2. Gdy już tłuszcz się wytopi i powstaną skwarki wkładamy przeciśnięty przez praskę czosnek i cebulę.
3. Jeżeli nie przepadamy za cebulą w smalcu to wkładamy ją do garnka i chwilkę smażymy. Gdy jest grubo pokrojona z łatwością ją wyjmiemy a smalec zyska aromat.
4. Pod koniec wytapiania dodajemy pozostałe przyprawy.
5. Odstawiamy do zastygnięcia.
Smalec ziołowy
Składniki:
• 70 dag słoniny bez skóry,
• 2 duże cebule,
• zioła suszone: majeranek, bazylia, tymianek (po łyżce) 1 łyżka Vegety (lub innej tego typu przyprawy).
Sposób przygotowania:
1. Słoninę zmielić albo drobniutko pokroić.
2. Cebulę posiekać w jak najdrobniejszą kostkę.
3. Słoninę włożyć do rondla z grubym dnem albo na dużą patelnię, ogrzewać na małym ogniu.
4. Jeżeli słonina dość dobrze się roztopi dodajemy posiekaną cebulę,
5. Ogrzewany dalej i obserwujemy by skwareczki i cebula dobrze się zarumieniły ale nie spaliły.
6. Gdy ocenimy, ze czas zestawić smalec z ognia, wtedy dodajemy Vegetę, zioła wymieszać, zestawiamy z ognia i całość mieszamy.
7. Podczas studzenia mieszamy - wtedy skwareczki i cebula będą równomiernie rozmieszczone.
SMALCE SMAKOWE
Do wyrobu smalców smakowych używamy produktów najwyższej jakości. Słonina powinna być świeża, o dobrej zwartej konsystencji, o barwie od białej do kremowo-różowej. Do zrobienia smalcu smakowego używamy także słoniny wędzonej i peklowanej w papryce i pieprzu.
Smalec z jabłkiem, wędzonymi śliwkami, cebulą i czosnkiem
1 kg słoniny surowej kroimy w kostkę i wrzucamy do garnka. Siekamy cztery duże cebule. Jabłka szatkujemy na tarce, a wędzone śliwki (300g) kroimy w kostkę. Kiedy smalec się wytopi, a skwarki zaczną przybierać różowawy odcień, wrzucamy cebulę, a po chwili jabłka i śliwki. Odczekujemy aż skwarki lekko zbrązowieją. Solimy, dodajemy pieprzu i 4 ząbki czosnku wyciśniętego przez praskę. Po zdjęciu z kuchenki, dodajemy łyżeczkę słodkiej papryki. Po ostygnięciu i stężeniu jest dobry do smarowania ciemnego pieczywa. Zakąsza się małosolnym ogórkiem.
Smalec majerankowy
Pół kilograma słoniny wędzonej i pół kilograma surowej kroimy w kostkę i roztapiamy na małym ogniu. Siekamy dwie cebule, małego pora i 4 duże jabłka. Obieramy 8 -10 (lub więcej) ząbków czosnku i siekamy nożem wraz z solą. Kiedy skwarki zaczną brązowieć, wrzucamy wszystko do tłuszczu i czekamy, aż się przysmaży. Mieszamy masę drewnianą łyżką. Na końcu doprawiamy suto majerankiem (jak najwięcej), solą i pieprzem.
Smalec cytrusowo – morelowy
Kilogram świeżej słoniny kroimy w kostkę i roztapiamy w garnku o grubym dnie. Siekamy jedno jabłko i dwie cebule. Suszone morele (200g) najpierw moczymy w ciepłej wodzie, a następnie po osuszeniu siekamy. Po utworzeniu się skwarek wrzucamy wszystko do tłuszczu. Sparzoną skórkę z trzech cytryn i dwu pomarańczy drobno siekamy i zasypujemy solą i białym pieprzem. Po zestawieniu garnka z ognia, wrzucamy skórki i klika posiekanych gałązek tymianku. Mieszamy drewnianą łyżką i czekamy do zastygnięcia. Świetne smarowidło do chleba, z dodatkiem ogórków, pomidorów i rzodkiewek.
Smalec orzechowy
Kilogram świeżej słoniny kroimy w kostkę i roztapiamy. Orzechy włoskie (200g), laskowe (100g), pistacjowe (100g) moczymy w mleku, a kiedy lekko rozmiękną, siekamy. Cebulę (2-3) przysmażamy na osobnej patelni, kiedy zrobi się szklista, posypujemy ją cynamonem, mieszamy i odstawiamy. Kiedy pojawią się skwarki, wrzucamy posiekane orzechy. Tuż po odstawieniu z ognia, kiedy tłuszcz jeszcze skwierczy, wrzucamy cebulę i doprawiamy pieprzem i solą i energicznie mieszamy, tak aby tłuszcz połączył się ze wszystkimi składnikami. Po ostygnięciu gotowy do smarowania nim ciemnego gliniastego chleba razowego.
PRZEPISY NA SMALEC
SPIS TREŚCI
Gotowany Staropolski smalec
Smalec służby pałacu hrabiego X
Smalec z pałacu hrabiego X
Pyszny smalec
Smalec aromatyczny
Smalec babuni
Smalec z podgardla i słoniny
Smalec wegetariański
Smalec wyśmienity
Smalec z jabłkiem
Smalec z podgardla z cebulką i jabłkiem
Smalec ze skwarkami
Smalec ziołowy
SMALCE SMAKOWE
Smalec z jabłkiem, wędzonymi śliwkami, cebulą i czosnkiem
Smalec majerankowy
Smalec cytrusowo – morelowy
Smalec orzechowy
TŁUSZCZE TOPIONE
Uwagi ogólne
Najważniejszym tłuszczem topionym jest smalec. Jest on wyrabiany i spożywany w największych ilościach. Mniej wyrabia się innych tłuszczów topionych: łoju wołowego, baraniego, smalcu drobiowego. Są one też w mniejszych ilościach spożywane.
Smalec wieprzowy otrzymuje się z sadła, słoniny, tłuszczu ociekowego, tłuszczu drobnego i tłuszczu pachwinowego. Smalec drobiowy otrzymuje się z tłuszczu drobiowego. Łoje topione otrzymuje się z łoju wołowego, baraniego i łoju innych zwierząt.
Jakość tłuszczów topionych ogromnie zależy, od jakości surowców, a zwłaszcza ich świeżości. Surowce tłuszczowe są nietrwałe, tłuszcz łatwo i szybkie ulega niekorzystnym przemianom. Ich przebieg przyśpieszają wysoka temperatura, dostęp światła i powietrza. Sadło jest mniej trwałe niż słonina. Szczególnie nietrwały jest tłuszcz otokowy (otoka, tłuszcz krezkowy), czyli sadło zdjęte z wnętrzności: kiszek, żołądka i innych organów, tłuszcz drobiowy. Bardziej trwałe jest sadło okołonerkowe. Podobnie nietrwały jest tłuszcz drobiowy. Aby otrzymać tłuszcz topiony dobrej, jakości, nadający się do dłuższego przechowywania należy go wytapiać z najświeższych surowców i jak najszybciej po uboju zwierząt.
W czasie wytapiania następuje odparowanie wody zawartej w tłuszczu świeżym, następuje zniszczenie drobnoustrojów i rozkład enzymów przyśpieszających rozkład tłuszczów. Ponadto następuje odpowietrzenie (sunięcie tlenu) z tłuszczu. W rezultacie tłuszcze topione są znacznie trwalsze niż świeże. Należy je chronić przed dostępem do światła oraz powietrza w przechowywać w możliwie niskiej temperaturze. W takich warunkach tłuszcze topione zachowują dobrą, jakość do 3 miesięcy. Po wytopieniu tłuszczu pozostają skwarki. Można je użyć, jako dodatek do wyrobu kiszek i innych przetworów lub zużytkować do kraszenia potrwać lub przy wyrobie ciast. Przeznaczone do przechowywania, jeszcze ciepłe skwarki ściśle ubija się w wymytym, osączonym i odkażonym (np. w piekarniku) weku, garnku kamiennym lub emaliowanym, zalewa roztopionym smalcem tak, aby smalec zakrył skwarki. Wek zamyka się i dociska sprężynką, a garnki polietylenem, czarnym papierem, folią aluminiową i ściśle obwiązuje.
Tadeusz Cymer Przetwory domowe
PORADY
Przed topieniem należy dokładnie oczyścić słoninę i odkroić skórkę.
Do garnka w którym będziemy topić słoninę wlać wodę na 1 kg około 100ml.
Garnek należy ogrzewać na małym ogniu co pewien czas mieszając.
Słoninę wytapiamy do momentu, kiedy skwarki będą złote.
Jeżeli chcesz smalec bez skwarek, zaczekaj aż opadną na dno. Skwarki po wytopieniu przełóż do słoika i zalej smalcem.
Jeśli chcemy by skwarki były na wierzchu to stopiony smalec wlejmy do słoika, szczelnie zakręcamy go a następnie stawiamy denkiem do góry do czasu stężenia.
Jeśli chcemy by smalec i skwarki były równomiernie rozmieszczone w naczyniu mieszamy kilkakrotnie gdy zaczyna stygnąć ale jest jeszcze płynny.
Po ostygnięciu smalec należy włożyć do lodówki w celu stężenia.
Dodanie kwaśnej śmietany po zakończeniu wytapiania powoduje, że smalec staje się bielszy i daje się łatwiej rozsmarowywać.
Majeranek dajemy pod sam koniec wytapiania.
Nigdy nie powinniśmy używać słoniny o żółtym odcieniu, ponieważ kolor ten świadczy o zjełczeniu tłuszczu.
Nie należy dawać za dużo cebuli bo smalec będzie słodki.
Jeżeli chcesz by było więcej smalcu dodaj pod koniec gotowania kupiony w sklepie.
Na jesienne i zimowe wieczory nie ma nic lepszego niż kanapka ze świeżego chleba z domowym smalcem i kiszonym ogórkiem oraz kubek gorącej herbaty.
Gotowany Staropolski smalec
Staropolski smalec znakomicie nadaje się jako przystawka do prawdziwej biesiady. Sposób przygotowania jest inny od tradycyjnych. Nie topimy słoniny czy boczku tylko je gotujemy
Składniki:
• 1 kg surowego chudego boczku,
• 25 dag słoniny,
• 3 duże cebule,
• 3 ząbki czosnku,
• pieprz,
• sól do smaku.
Sposób przygotowania:
1. Boczek i słoninę kroimy w kostkę (nie musi być mała).
2. Do dużego garnka (rondla) wlewamy niewielką ilość wody tak, aby pokryła dno.
3. Wrzucamy do niego pokrojony boczek i słoninę.
4. Stawiamy na gaz i gdy zacznie się topić podlewamy dużą ilością wody i dodajemy pokrojoną w talarki cebule, wyciśnięty czosnek i pozostałe przyprawy.
5. Całość gotujemy na wolnym ogniu około 5 godzin, podlewając wodą i często mieszając.
6. Smalec przelewamy do słoików i zostawiamy do zastygnięcia.
Smalec służby pałacu hrabiego X
Składniki:
• 1,0 kg słoniny bez skórki,
• 30 dkg cebuli,
• 30 – 40 dkg wszelkich resztek mięsno-wędliniarskich z zamrażalnika, nawet mięso po rosołowe z kurczaka lub wołowiny,
• 10 dkg jabłek winno słodkich,
• 10 dkg marchwi surowej,
• 2 duże ząbki czosnku3-4 ziarna jałowca świeżo pokruszone bardzo mocno (w moździerzu),
• 1 czubata łyżka majeranku,
• 1 łyżeczka bazyli mielonej,
• po około1/4 łyżeczki tymianku cząbru szałwii,
• 2-3 łyżeczki zmielonych ogonków grzybowych (lub kapeluszy),
• 1/2 łyżeczki pieprzu ziołowego,
• sól do smaku (ok. 1/2 łyżeczki).
Sposób przygotowania:
Słoninę przepuszczamy przez maszynkę z sitem kiełbasianym. Cebulę również przez takie same sitko. Mięsno- wędliniarski wsad przepuszczamy przez sitko makowe, lub dwukrotnie przez sitko "normalne". Jabłka i marchew , po obraniu, również przepuszczamy przez maszynkę z sitkiem normalnym ale już tylko raz. Słoninę po lekkim wytopieniu tłuszczu "okradamy" z kilku łyżek smalcu, na którym na patelni, dusimy pod przykryciem marchew z jabłkiem, dodając zmielony susz grzybowy, aż do lekkiego odparowania wody (najlepiej podłożyć krążek dystansowy, ogień nie za duży), po ok 15-20 min. odkrywamy i lekko odparowujemy nadmiar wody, uwaga, należy często mieszać aby się nawet nie zbrązowiało bo "złapie" gorycz(!). Słoninę gdy już lekko zacznie żółknąć, doładowujemy cebulą, a gdy przestanie tłuszcz pienić się, dokładamy zmielone mięso-wędliny. Dodajemy również marchew z jabłkiem, duszone uprzednio na patelni. Po ok. 20 min dodajemy zmiażdżony przez praskę czosnek i pozostałe przyprawy, solimy do smaku, jeszcze 10 minut i to wszystko. Wystudzamy mieszając aby składniki nie "podzieliły się" na warstwy.
Smalec z pałacu hrabiego X
Składniki:
• 1,0 kg słoniny bez skórki,
• 0,25 kg cebuli
• 0,25 kg pieczarek - można zamiennie użyć paprykę czerwoną, lub żółtą nie zieloną, ponieważ w handlu często jest to tylko niedojrzała czerwona lub żółta,
• 0,25 kg jabłek winno słodkich,
• 2 czubate łyżki majeranku,
• 1 łyżeczka bazyli mielonej,
• szczypta w dwa palce:
tymianku,
cząbru ,
świeżo utartej gałki muszkatołowej
1/4 łyżeczki pieprzu zielonego świeżo zmielonego-sól do smaku (ok. 1/2 łyżeczki).
Sposób przygotowania:
Jabłka obieramy czyścimy z gniazd nasiennych. Jeżeli użyjemy paprykę czyścimy z nasion. Słoninę i pozostałe składniki przepuszczamy przez maszynkę do mięsa z sitkiem kiełbasianym w takiej kolejności jak wyliczone składniki, każdy z nich trzymamy osobno w miseczkach/talerzach. Słoninę w garnku, na wolnym ogniu, mieszając od czasu do czasu, wytapiamy do początku żółknięcia; -wrzucamy cebulę i smażymy ją do utraty szklistości. Następnie wrzucamy pieczarki i po około 30 minutach dodajemy ale ostrożnie jabłka razem z wyciekłym sokiem. Wsypujemy sól. Pozostawiamy na wolnym bardzo ogniu (dodatkowo stosować krążek po garnek) mieszamy od czasu do czasu, aż uzyskamy lekko brązowy kolor wszystkich składników (oprócz jabłka, które nie zażólci się nawet, tylko odda wodę. Dopiero po zdjęciu z ognia dajemy wszystkie przyprawy i dokładnie mieszamy. Szybkie studzenie (wstawić garnek do miski z zimna wodą , często ją zmieniając) i mieszanie w chwili rozpoczęcia tężenia, powoduje że masa będzie jednolita, bez wierzchniej warstwy tłuszczu. Każdorazowo zwiększamy płomień pod garnkiem po dokładce i gdy zaczyna się wrzenie, zmniejszamy płomień.
Pyszny smalec
Składniki:
• po 25 dag wędzonego tłustego boczku i kiełbasy,
• 50 dag słoniny,
• 2 duże cebule,
• po 5 śliwek suszonych i ząbków czosnku,
• 1 szara reneta, antonówka lub inne kwaśne jabłko,
• kminek,
• sól,
• pieprz.
Sposób przygotowania:
1. Kiełbasę, boczek i słoninę zmielić i podsmażyć w rondelku.
2. Cebulę i czosnek posiekać, jabłka zetrzeć.
3. Po wytopieniu skwarek dodać cebulę, czosnek, śliwki oraz przyprawy i smażyć jeszcze przez 5 minut.
4. Dodać jabłko i stale mieszając dosmażać jeszcze około 10 min.
Smalec aromatyczny
Składniki:
• 50 dag słoniny bez skóry,
• 1 duża (2 małe) cebula,
• 1 szara reneta, antonówka lub inne kwaśne jabłko,
• ćwierć łyżeczki startej skórki cytryny,
• 1 czubata łyżeczka suszonego tymianku,
• 1 łyżeczka suszonego majeranku,
• pół łyżeczki bazylii,
• szczypta soli,
• pół łyżeczki Vegety lub innej przyprawy,
• świeżo zmielony czarny pieprz.
Sposób przygotowania:
1. Słoninę umyć, dokładnie wytrzeć, pokroić w grubą kostkę.
2. Cebulę obrać i pokroić w "ósemki".
3. Jabłko obrać i pokroić w kostkę tej samej wielkości co słoninę.
4. Do rondelka wrzucić słoninę i wytapiać na małym ogniu.
5. Pod koniec odlać do osobnego naczynia wytopiony tłuszcz i kontynuować podsmażanie skwarków. Podsmażone skwarki przełożyć do czystej miseczki. Posypać solą i świeżo mielonym pieprzem.
6. Wytopiony tłuszcz przelać z powrotem do rondelka. Dodać cebulę i podgrzewać do czasu osiągnięcia przez nią szklistego koloru. W ostatniej minucie dodać jabłko i suszone przyprawy ziołowe. Tak przygotowaną mieszaninę powoli przelać do naczynia ze skwarkami i odstawić w chłodne miejsce.
Smalec babuni
Składniki:
• 50 dkg wędzonej słoniny wieprzowej,
• 50 dkg wędzonego podgardla wieprzowego,
• 5 jagód jałowca,
• 2 goździki,
• 4 cebule,
• 1 szara reneta, antonówka lub inne kwaśne jabłko,
• majeranek,
• 2 ząbki czosnku,
• sól,
• pieprz,
• łyżka kwaśnej śmietany.
Sposób przygotowania:
1. Słoninę i podgardle tniemy na niewielką kosteczkę i wytapiamy w rondlu lub głębokiej patelni.
2. Dodajemy jałowiec i goździki.
3. Cebule i jabłko po obraniu i usunięciu gniazd nasiennych kroimy w drobną kostkę.
4. Z przetopionego smalcu usuwamy jałowiec i goździki, dokładamy jabłko z cebulą.
5. Gdy cebulka zacznie się juz rumienić dodajemy roztarty z solą czosnek, starty w dłoniach majeranek i na samym końcu śmietanę.
6. Doprawiamy, jeśli trzeba solą i pieprzem.
7. Smalec przelewamy do naczynia, najlepiej umożliwiającego szczelne zamknięcie.
Smalec z podgardla i słoniny
Składniki:
• 1 kg wędzonego podgardla,
• 1 kg wędzonej paprykowanej słoniny,
• cebula,
• 1/2 główki czosnku,
• sól,
• pieprz do smaku.
Sposób przygotowania:
1. Kroimy w dość drobną kostkę podgardle i słoninę – około 1cm x 1cm.
2. Smażmy na niedużym ogniu do momentu aż słonina i podgardle zrobi się szkliste i dość ciemne, ale niewysmażone na wiór.
3. Obieramy czosnek obieramy, miażdżymy i wrzucamy do słoika lub innego naczynia.
4. Do tego naczynia wrzucamy pozostałe przyprawy.
5. Zalewamy gorącym smalcem co pewien czas mieszając.
Smalec wegetariański
Składniki:
• 2 szklanki oliwy ewentualnie oleju,
• 2 kostki margaryny,
• 2 cebule,
• paczka mięsa sojowego,
• 1 szara reneta, antonówka lub inne kwaśne jabłko,
• 1-2 łyżeczki soli,
• pieprz do smaku,
• 2-3 łyżki majeranku.
Sposób przygotowania:
1. Cebulę i jabłko kroimy w kostkę.
2. Rozgrzewamy na dużej, dobrej patelni oliwę (olej) i wrzucamy cebule.
3. Zanim cebulka się zezłoci, ale gdy będzie już miękka dodajemy "mięsko sojowe". Uwaga! jeśli jest dość drobno zmielone to nie trzeba go nawet namaczać wcześniej w bulionie! Będzie bardziej chrupiące, a mniej nasiąknięte tłuszczem.
4. Gdy wszystko nam się zazłoci, dodajemy margarynę, jabłko i doprawiamy.
5. Wystudzamy i dokładnie mieszamy.
Smalec wyśmienity
Składniki:
• 0,5 dkg słoniny,
• jedna mała pokrojona cebula,
• 30 dkg boczku wędzonego (może być tłusty ),
• 1 małe kwaśne jabłko,
• niekrojona mała cebula,
• ząbek czosnku,
• pół papryki,
• szczypta suszonej bazylii (może być jedna świeża gałązka),
• tymianek,
• jedna łyżka Vegety lub innej przyprawy,
• 50 gram rodzynek.
Sposób przygotowania:
1. Słoninę pokroić w kostkę i wrzucić do garnka nastawionego na mały ogień.
2. Boczek pokroić na kostkę ok. 1 cm i wrzucić do wytopionej słoniny.
3. Pokroić w kostkę cebulę, paprykę i wrzucić do wytopionej słoniny i boczku, gdy skwarki zaczną lekko brązowieć.
4. Gdy cebula będzie lekko zasmażona dodać pozostałe przyprawy i smażyć jeszcze około 4-5 minut.
Smalec z jabłkiem
Składniki:
• 1 kg smalcu,
• 2 szare renety, antonówka lub inne kwaśne jabłko,
• 2 cebule,
• pieprz,
• 4 ząbki czosnku,
• sól,
• majeranek.
Sposób przygotowania:
1. Jabłka obrać, pokroić na ćwiartki, usunąć gniazda nasienne i pokroić w drobną kostkę.
2. Cebule obrać, drobno posiekać.
3. W garnku rozgrzać smalec. Gdy będzie gorący wrzucić do niego jabłka, cebulę i czosnek.
4. Dusić, aż cebula będzie miękka.
5. Dodać majeranku - ile kto lubi.
6. Dodać pozostałe przyprawy.
7. Wymieszać i zlać do miseczek.
Smalec z podgardla z cebulką i jabłkiem
Składniki:
• 1 kg chudego podgardla,
• 2 cebule,
• 1 szara reneta, antonówka lub inne kwaśne jabłko,
• majeranek,
• pieprz,
• sól.
Sposób przygotowania:
1. Z podgardla odciąć cieniutko skórę. Resztę pokroić w kostkę.
2. Cebulę obrać i pokroić również w kostkę.
3. Jabłka pokroić na ćwiartki, usunąć gniazda nasienne. Nie obierać.
4. Podgardle stopić w rondlu aż skwarki zaczną się lekko złocić, wtedy wrzucić cebulkę.
5. Usmażyć na małym ogniu na złoto (nie przypalić). Wtedy wrzucić jabłka.
6. Podsmażyć jeszcze chwilę.
7. Wyłączyć gaz.
8. Usunąć jabłka.
9. Wytopiony smalec posolić, popieprzyć, dodać majeranek i odstawić do zastygnięcia.
Smalec ze skwarkami
Składniki:
• 15 dkg świeżej słoniny,
• 25 dkg tłustego boczku,
• świeża cebula lub granulowana,
• sól ziołowa,
• majeranek,
• ostra papryka,
• bazylia,
• dwa ząbki czosnku.
Sposób przygotowania:
1. Do garnka z dość grubym dnem lub na patelnię wykładamy pokrojony w drobną kostkę boczek i słoninę.
2. Gdy już tłuszcz się wytopi i powstaną skwarki wkładamy przeciśnięty przez praskę czosnek i cebulę.
3. Jeżeli nie przepadamy za cebulą w smalcu to wkładamy ją do garnka i chwilkę smażymy. Gdy jest grubo pokrojona z łatwością ją wyjmiemy a smalec zyska aromat.
4. Pod koniec wytapiania dodajemy pozostałe przyprawy.
5. Odstawiamy do zastygnięcia.
Smalec ziołowy
Składniki:
• 70 dag słoniny bez skóry,
• 2 duże cebule,
• zioła suszone: majeranek, bazylia, tymianek (po łyżce) 1 łyżka Vegety (lub innej tego typu przyprawy).
Sposób przygotowania:
1. Słoninę zmielić albo drobniutko pokroić.
2. Cebulę posiekać w jak najdrobniejszą kostkę.
3. Słoninę włożyć do rondla z grubym dnem albo na dużą patelnię, ogrzewać na małym ogniu.
4. Jeżeli słonina dość dobrze się roztopi dodajemy posiekaną cebulę,
5. Ogrzewany dalej i obserwujemy by skwareczki i cebula dobrze się zarumieniły ale nie spaliły.
6. Gdy ocenimy, ze czas zestawić smalec z ognia, wtedy dodajemy Vegetę, zioła wymieszać, zestawiamy z ognia i całość mieszamy.
7. Podczas studzenia mieszamy - wtedy skwareczki i cebula będą równomiernie rozmieszczone.
SMALCE SMAKOWE
Do wyrobu smalców smakowych używamy produktów najwyższej jakości. Słonina powinna być świeża, o dobrej zwartej konsystencji, o barwie od białej do kremowo-różowej. Do zrobienia smalcu smakowego używamy także słoniny wędzonej i peklowanej w papryce i pieprzu.
Smalec z jabłkiem, wędzonymi śliwkami, cebulą i czosnkiem
1 kg słoniny surowej kroimy w kostkę i wrzucamy do garnka. Siekamy cztery duże cebule. Jabłka szatkujemy na tarce, a wędzone śliwki (300g) kroimy w kostkę. Kiedy smalec się wytopi, a skwarki zaczną przybierać różowawy odcień, wrzucamy cebulę, a po chwili jabłka i śliwki. Odczekujemy aż skwarki lekko zbrązowieją. Solimy, dodajemy pieprzu i 4 ząbki czosnku wyciśniętego przez praskę. Po zdjęciu z kuchenki, dodajemy łyżeczkę słodkiej papryki. Po ostygnięciu i stężeniu jest dobry do smarowania ciemnego pieczywa. Zakąsza się małosolnym ogórkiem.
Smalec majerankowy
Pół kilograma słoniny wędzonej i pół kilograma surowej kroimy w kostkę i roztapiamy na małym ogniu. Siekamy dwie cebule, małego pora i 4 duże jabłka. Obieramy 8 -10 (lub więcej) ząbków czosnku i siekamy nożem wraz z solą. Kiedy skwarki zaczną brązowieć, wrzucamy wszystko do tłuszczu i czekamy, aż się przysmaży. Mieszamy masę drewnianą łyżką. Na końcu doprawiamy suto majerankiem (jak najwięcej), solą i pieprzem.
Smalec cytrusowo – morelowy
Kilogram świeżej słoniny kroimy w kostkę i roztapiamy w garnku o grubym dnie. Siekamy jedno jabłko i dwie cebule. Suszone morele (200g) najpierw moczymy w ciepłej wodzie, a następnie po osuszeniu siekamy. Po utworzeniu się skwarek wrzucamy wszystko do tłuszczu. Sparzoną skórkę z trzech cytryn i dwu pomarańczy drobno siekamy i zasypujemy solą i białym pieprzem. Po zestawieniu garnka z ognia, wrzucamy skórki i klika posiekanych gałązek tymianku. Mieszamy drewnianą łyżką i czekamy do zastygnięcia. Świetne smarowidło do chleba, z dodatkiem ogórków, pomidorów i rzodkiewek.
Smalec orzechowy
Kilogram świeżej słoniny kroimy w kostkę i roztapiamy. Orzechy włoskie (200g), laskowe (100g), pistacjowe (100g) moczymy w mleku, a kiedy lekko rozmiękną, siekamy. Cebulę (2-3) przysmażamy na osobnej patelni, kiedy zrobi się szklista, posypujemy ją cynamonem, mieszamy i odstawiamy. Kiedy pojawią się skwarki, wrzucamy posiekane orzechy. Tuż po odstawieniu z ognia, kiedy tłuszcz jeszcze skwierczy, wrzucamy cebulę i doprawiamy pieprzem i solą i energicznie mieszamy, tak aby tłuszcz połączył się ze wszystkimi składnikami. Po ostygnięciu gotowy do smarowania nim ciemnego gliniastego chleba razowego.